Formalności spadkowe

Sprawy spadowe pozornie wydają się proste i niewymagające. Wielokrotnie jednak zdarza się, że potrafią przysporzyć one różnych problemów. Dlatego też warto zapoznać się z formalnościami jakie mogą nas czekać po otrzymaniu spadku.

Testament

Każda osoba, która zdecydowała się komu chce przekazać swój majątek po śmierci, powinna sporządzić testament. Dzięki temu dokumentowi można precyzyjnie określić, komu przypadną określone rzeczy ruchome lub nieruchomości, a także prawa i zobowiązania lub ustalone ich części. Jeżeli spadkobierców jest wielu, w doskonały sposób ułatwia to postępowanie spadkowe, ponieważ jeśli testament nie został sporządzony, zazwyczaj sąd dzieli majątek zmarłego na równe części co może wiązać się z różnymi komplikacjami. Wynika to bezpośrednio z zasad prawnych zawartych w kodeksie cywilnym. Taki stan rzeczy często powoduje przedłużanie się spraw oraz wiele konfliktów. Testament może być sporządzony zarówno odręcznie, jak i u notariusza. Aby testament był ważny osoba sporządzająca go musi być pełnoletnia oraz posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Ważne jest jednak to, że w przypadku rozdziału majątku na jego konkretne części np.: dom, samochód, mieszkanie, testament musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Jeśli jednak określa on jedynie udziały w spadku, nie ma takiej potrzeby. Testamenty są rejestrowane notarialnym rejestrze testamentów. Osoby zainteresowane tym, czy ich najbliżsi pozostawili po sobie ten dokument mogą otrzymać taką informację po okazaniu aktu zgonu. W związku z tym, że dziedziczyć można także zobowiązania zmarłego, spadkobiercy mają pół roku na zapoznanie się z wartością spadku i w razie zbyt dużych obciążeń, mogą go odrzucić.

Podział majątku

W przypadku braku testamentu, spadkobiercy powinni samemu przeprowadzić podział majątku. Dział spadku odbywa się zazwyczaj w drodze umowy, bez udziału sądu. Jeżeli jednak nie zgadzają się ze sobą mogą wystąpić na drogę sądową. Sprawy spadkowe trwają jednak zazwyczaj bardzo długo ze względu na to, że wielokrotnie konieczne może okazać się powoływanie biegłych rzeczoznawców, aby określi wartość poszczególnych części majątku. Poza tym, w postępowaniu, całość majątku jest dzielona po równo, miedzy wszystkimi spadkobiercami. Oprócz tego sąd w razie wniesienia sprawy o podział majątku, w przypadku braku stwierdzenia nabycia spadku także dokonuje tej czynności.

Stwierdzenie nabycia spadku

Stwierdzenie nabycia spadku jest potwierdzeniem stanu majątku oraz praw do niego, jakie przysługują spadkobiercom. Stwierdzenie nabycia spadku wymaga jednak podjęcia szeregu niezbędnych czynności. Aby w prawidłowy sposób stwierdzić nabycie spadku, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, takich jak: zadłużenie spadku, czego następstwem może być odrzucenie spadku przez niektórych spadkobierców lub też określenie kręgu spadkobierców oraz tego jaki udział w majątku im przysługuje, jeżeli zmarły pozostawił testament. Ostatecznie także, wiele wątpliwości mogą wywołać inne, nieprzewidziane czynniki, opisane jednak w granicach obowiązującego prawa.

Stwierdzenie nabycia spadku, może także przyjmować funkcję dowodową jeżeli osoby trzecie, w jakiś sposób roszczą sobie prawa do części majątku zmarłego lub jego praw. Spadkobiercy mogą poprzez stwierdzenie nabycia spadku potwierdzić swoje prawa do niego, jeżeli nie wynika ono bezpośrednio z dziedziczenia. Natomiast w wyniku wystąpienia niejasności, czy dana osoba znajduje się w kręgu spadkobierców ze względu na dziedziczenie, może ona udać się do notariusza z wnioskiem o sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. Jednak w tym wypadku niezbędna jest zgoda pozostałych osób uprawnionych do spadku.

Do wydania stwierdzenia nabycia spadku właściwe kompetencje mają sądy rejonowe. Natomiast właściwe miejscowo są sądy, których siedziba znajduje się w ostatnim miejscu zamieszkania spadkodawcy. W przypadku braku możliwości ustalenia miejsca zamieszkania, właściwy będzie sąd w rejonie, którego znajduje się spadek.

Postępowanie stwierdzenia nabycia spadku powinno być poprzedzone wnioskiem o jego wydanie.