Kiedy elektroniczny dozór jest możliwy?
fot. Inked Pixels/bigstockphoto.com
Możliwość wykonywania wyroku w postaci dozoru elektronicznego wynika z ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego z dnia 7 września 2007 r. Orzeczoną karę skazany odbywa w mieszkaniu wskazanym przez sąd do odbywania kary. Opuszczenie mieszkania może nastąpić wyłącznie w określonych sytuacjach i w konkretnych godzinach, które sąd ustala w orzeczeniu, np. w celu wykonywania pracy. Dodatkowo nad prawidłowością odbywania kary czuwa kurator sądowy.
Wykonanie kary w takim systemie nie jest dopuszczalne dla każdego skazanego. Mogą z niego skorzystać wyłącznie osoby, które zostały skazane na pozbawienie wolności na czas nieprzekraczający roku. Jeśli skazany posiada kilka wyroków, suma ich wykonania nie może przekroczyć roku. Podstawą do uznania zasadności wykonania kary w systemie dozoru elektronicznego jest wymiar kary wskazany w treści wyroku skazującego, a nie np. długość kary pozostała skazanemu do odbycia. Jeśli więc osoba zostanie skazana na karę pozbawienia wolności przekraczającą rok, która odbyła już część kary, i której do odbycia pozostał okres nieprzekraczający 12 miesięcy, nie uzyska zezwolenia na odbycie pozostałej części kary w postaci dozoru elektronicznego. Ponadto z możliwości tej nie mogą skorzystać osoby skazane ponownie za to samo przestępstwo, czyli które dopuściły się recydywy, ani też osoby odbywające karę aresztu orzeczoną wobec nich za popełnienie wykroczenia.
Dodatkowo możliwość skorzystania z odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego uzależniona jest od zgody osób wspólnie zamieszkujących ze skazanym. Zgoda ta musi mieć formę pisemną, dotyczy osób pełnoletnich i obejmuje również pozwolenie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w miejscu odbywania kary przez uprawniony podmiot dozorujący, których celem będzie weryfikacja poprawności działania urządzenia rejestrującego oraz nadajnika.
Aby możliwe było zastosowanie tej formy odbywania kary konieczne jest również stwierdzenie przez pracowników uprawnionego podmiotu dozorującego, że w mieszkaniu, w którym ma się obywać wykonanie kary istnieją odpowiednie warunki techniczne, w szczególności podłączenie prądu elektrycznego, odpowiedni poziom sygnału telefonii komórkowej, który jest niezbędny aby urządzenia monitorujące mogły działać prawidłowo.
Wniosek o udzielenie zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego mogą składać skazani osobiście lub przez pełnomocników (obrońców), ponadto uprawnienie takie posiada prokurator, kurator sądowy oraz dyrektor zakładu karnego. Wniosek składa się do wydziału penitencjarnego sądu okręgowego, w którego okręgu przebywa skazany. Prawo złożenia wniosku nie przysługuje rodzinom skazanych.