Większe uprawnienia dla UOKiK – lepsza ochrona konsumentów?

UOKiK będzie działał jeszcze skuteczniej? Wiele na to wskazuje, ponieważ jego uprawnienia zostały rozszerzone przez Sejm w nowelizacji Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Co zmiany oznaczają dla zwykłych Polaków?

W ubiegłym tygodniu Sejm uchwalił nowelizację Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Ma ona rozszerzać zakres uprawnień posiadanych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na zmianę prawa zdecydowano się ze względu na dotychczasowe, negatywne doświadczenia. Wśród argumentów za wprowadzeniem lepszej ochrony pojawiła się m.in. afera z Amber Gold w roli głównej.

Za opracowanie dokumentu zmieniającego dotychczasowe zasady odpowiedzialny był sam UOKiK, który nad treścią nowelizacji współpracował z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Sprawiedliwości. Jedną z najważniejszych kwestii poruszanych w noweli będzie sprawa tzw. klauzul niedozwolonych, jakie notorycznie pojawiają się umowach. Są to wszystkie te zapisy, które pojawiają się w dokumencie bez wiedzy klienta lub te, które wyraźnie naruszają prawa konsumenta lub po prostu są niezgodne z dobrymi obyczajami. Takie zapisy najczęściej wykorzystywane są w umowach zawieranych przez firmy z sektora finansowego, choć pojawiają się również w innych przypadkach.

Jakie będą w związku z tym nowe zadania UOKiK? Urząd ma określić sposób realizacji zakazu zawierania w umowach klauzul niedozwolonych. Postępowania związane z wykorzystywaniem takich klauzul będą wszczynane na wniosek osób o statusie zawiadamiającego. Możliwość uzyskania takiego statusu będzie dotyczyła konsumenta, rzecznika konsumentów, organizacji konsumenckich, bądź też rzecznika ubezpieczonych. Niemniej jednak będzie też istniała opcja rozpoczęcia postępowania z urzędu, jeśli UOKiK uzna to za konieczne. Jeśli firma dopuści się stosowania niedozwolonych klauzul, UOKiK będzie mogła nałożyć na nią karę o wartości max. 10% obrotu.

Zapis o niedozwolonych klauzulach to jednak nie wszystkie czekające nas zmiany. Konsumenci nie będą już musieli martwić się o firmy dosłownie wciskające im produkty, których nie potrzebują. Będzie zakaz oferowania towarów nieodpowiadających potrzebom klientów. Żeby sprawdzić legalność działania firm, Urząd będzie mógł wysyłać do nich „tajemniczych klientów”. Ponadto będzie miał prawo publikacji darmowych ostrzeżeń i komunikatów w mediach.