Jakie zmiany wprowadza nowa ustawa medialna?

Początek każdego roku zazwyczaj przynosi ze sobą mniej lub bardziej znaczące zmiany. Jednym z najczęściej poruszanych w ciągu ostatnich dni tematów jest zatwierdzona 7 stycznia, a obowiązująca od 8 stycznia do 30 czerwca bieżącego roku, nowelizacja ustawy o mediach publicznych, zwana również małą ustawą medialną.

Wprowadzona pierwotnie w 1992 roku, w celu regulacji działalności radiowej i telewizyjnej, ustawa o radiofonii i telewizji na przestrzeni lat ulegała rozmaitym przekształceniom. Obecna zmiana odnosi się do kwestii ustanawiania zarządu publicznych spółek radiowych i telewizyjnych. Do tej pory, zarząd (w tym prezes), określonej jednostki był powoływany w drodze konkursowej przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji – organ państwowy, mający za zadanie między innymi stać na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiu i telewizji (zadanie konstytucyjne), a także ukierunkowywać politykę państwa w obszarze radiofonii i telewizji, określać warunki i kontrolować działalność poszczególnych nadawców oraz opiniować projekty aktów legislacyjnych, dotyczących funkcjonowania radia i telewizji (zadania ustawowe). Aktualna ustawa uchyla zapisy dotyczące przeprowadzania przez KRRiT jawnych i otwartych konkursów na stanowiska członków rad nadzorczych publicznych jednostek radiofonii i telewizji oraz czteroletniej kadencyjności zarządów spółek.

Jak wskazują nowe przepisy, zmiana sposobu powoływania członków zarządu poszczególnych spółek odnosi się do rezygnacji z procedury konkursowej, na rzecz wyboru dokonanego przez właściwego Ministra Skarbu Państwa. Zmianie ulegnie również liczba członków zarządu spółek do trzech osób w każdym. Zgodnie z argumentacją ustawodawców, celem wprowadzonej nowelizacji mają być rzetelne, wiarygodne i obiektywne, realizujące publiczną misję, media narodowe: Telewizja Polska, Polskie Radio, regionalne publiczne rozgłośnie radiowe oraz Polska Agencja Prasowa.

Konsekwencją wprowadzonych zmian jest wygaśnięcie – z dniem wejścia w życie ustawy – mandatów wszystkich członków zarządów i rad nadzorczych dotychczas funkcjonujących spółek, a co za tym idzie skrócenie ich kadencji. Stosunki pracy pracowników danych jednostek mają ulec wygaśnięciu przed upływem trzech miesięcy od dnia obowiązywania nowych przepisów – ustawa przewiduje możliwość kontynuowania zatrudnienia na podstawie nowych umów. Dyrektorzy poszczególnych podmiotów, pełniący jednocześnie funkcję redaktorów naczelnych, mają być wybierani przez pięcioosobową Radę Mediów Narodowych, która docelowo będzie odpowiadała również za określenie zasad wynagradzania powołanych dyrektorów oraz wszystkich pozostałych pracowników szczebla kierowniczego, określenie statutów mediów narodowych, zarządzanie Funduszem Mediów Narodowych, powołanie społecznych rad programowych, a także rozpatrywanie skarg na działalność poszczególnych mediów. Skutkiem wprowadzonych zmian będzie również przekształcenie jednostek radia i telewizji, działających do tej pory jako spółki prawa handlowego, w państwowe osoby prawne.