Darowizna bądź spadek z poleceniem bez podatku?

plantic/bigstockphoto.com

Niedawny wyrok NSA wskazuje, że jeśli spadek lub darowiznę przeznaczymy na konkretny cel zgodnie z poleceniem zawartym w testamencie lub umowie darowizny, płacenie podatku może nie być konieczne. Niektórzy eksperci komentują, że jest to rewolucja w sferze podatku od spadków i darowizn.

Do tej pory podatku od spadków i darowizn mogły uniknąć jedynie osoby w określonej relacji rodzinnej z testatorem lub darczyńcą. Kolejnym ograniczeniem jest konieczność złożenia zawiadomienia w Urzędzie Skarbowym w ciągu 6 miesięcy. Jeśli ta formalność nie została dopełniona, powstaje obowiązek zapłaty podatku powyżej kwoty, która jest określona ustawowo i zależy od grupy podatkowej, do której należy obdarowany lub spadkobierca. Jednak wspomniany wyrok NSA może znacząco zmienić sytuację.

Podatniczka otrzymała darowiznę od matki, lecz nie złożyła zawiadomienia w wymaganym czasie, więc uznano, że straciła możliwość zwolnienia z podatku. Podatek miał dotyczyć części darowizny, którą podatniczka wydała na nieruchomość. Jednak ta nie zgodziła się z decyzją, argumetując, że zgodnie z wolą darczyńcy miała obowiązek wydania kwoty darowizny w określony sposób. Stanowisko fiskusa było takie, że obdarowana nie może być jednocześnie adresatem polecenia. Sąd pierwszej instancji się z tym zgodził. Jednak podatniczka odwołała się do NSA, który stwierdził, że jedyne warunki obniżenia podstawy opodatkowania to istnienie polecenia i jego wykonanie. Nie ma przy tym znaczenia, na rzecz jakiej osoby polecenie jest ustanowione.

Eksperci wskazują, że otwiera to znaczące możliwości, jeśli chodzi o unikanie podatku od spadków i darowizn. Wystarczy jedynie w umowie darowizny czy testamencie uwzględnić odpowiednio sformułowane polecenie. Liczba dokumentów z poleceniami może zatem wzrosnąć.