Czym jest intercyza?

Umowa majątkowo-małżeńska, potocznie zwana intercyzą, zawierana jest między małżonkami lub osobami, które zamierzają zawrzeć związek małżeński. Prowadzi do ustanowienia, innego niż ustawowy, majątkowego ustroju małżeńskiego. Małżeńskie ustroje majątkowe regulowane są przepisami Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.

Sporządzenie umowy następuje w obecności notariusza w formie aktu notarialnego, co może odbyć się przed zawarciem lub w trakcie trwania małżeństwa, a jej zapisy wchodzą w życie w dniu zawarcia małżeństwa. Niezawarcie małżeństwa powoduje nieważność takiej umowy.
Na mocy umowy małżonkowie mogą wspólność ustawową rozszerzyć, ograniczyć lub ustawić rozdzielność majątkową albo rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

• Rozszerzenie wspólności majątkowej oznacza, że do majątku wspólnego zostają włączone składniki poszczególnych majątków osobistych małżonków, poza składnikami, które na mocy przepisów nie mogą się znaleźć w majątku wspólnym.

• Ograniczenie lub zniesienie współwłasności majątkowej natomiast skutkuje zmniejszeniem lub całkowitym zlikwidowaniem majątku wspólnego. Zniesienie wspólności, czyli rozdzielność majątkowa, powoduje, że zawarcie małżeństwa nie wpływa na stan majątkowy małżonków, ponieważ każdy z nich zachowuje swój majątek nabyty zarówno przed jak i po zawarciu małżeństwa w swoim majątku osobistym.

Szczególnym rodzajem rozdzielności, jest ta ustanawiana z wyrównaniem dorobków. Dorobkiem będzie w tej sytuacji wzrost wartości majątku jednego z małżonków po zawarciu intercyzy. W razie ustania wspólności majątkowej, np. poprzez rozwód, dorobek każdego z małżonków zostaje obliczony na podstawie zapisów umowy, lub zasad określonych w Kodeksie Rodzinnymi Opiekuńczym. W przypadku gdy wartość dorobków będzie nierówna, małżonek, którego dorobek jest niższy może żądać jego wyrównania.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej nie powoduje wyłączenia stosowania przepisów, które regulują małżeńskie stosunki majątkowe, bez względu na ustrój majątkowy obowiązujący małżonków. Każdy z nich, mimo podpisania intercyzy, ma obowiązek według swoich możliwości zarobkowych i majątkowych brać udział w zaspokajaniu potrzeb rodziny. Każdy z małżonków odpowiada również za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach, które wynikają z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny, a ich odpowiedzialność w tym zakresie jest solidarna. Dotyczy to na przykład spraw związanych z regulowaniem należności czynszowych.