Kiedy można odwołać pracownika z urlopu?

fot. TravnikovStudio/bigstockphoto.com

Czas, w którym pracownik przebywa na urlopie wypoczynkowym, jest okresem, w którym nie pozostaje on do dyspozycji pracodawcy. Jednakże temu drugiemu w tym czasie przysługują pewne prawa wobec pracownika, w tym również do odwołania go z urlopu. Skorzystanie z tego prawa musi być jednak uzasadnione nieprzewidzianymi okolicznościami, które nie były znane w chwili rozpoczynania przez pracownika urlopu.

Urlop wypoczynkowy jest to coroczna przerwa w pracy, za którą pracownik otrzymuje wynagrodzenie, przysługująca mu w wymiarze uzależnionym od stażu pracy, do którego wlicza się także okres nauki. Przerwanie urlopu następuje na skutek odwołania pracownika z urlopu przez pracodawcę, gdy jego obecność w zakładzie pracy jest niezbędna z uwagi na wystąpienie okoliczności, których nie dało się przewidzieć w chwili rozpoczynania przez niego urlopu.

Z uprawnienia do odwołania pracownika z urlopu pracodawca może więc skorzystać, jeśli wystąpią poniższe przesłanki:

• nastąpiły okoliczności, których nie dało się przewidzieć w chwili rozpoczęcia przez pracownika urlopu wypoczynkowego, lub jeśli pracodawca nie mógł przewidzieć tego, że obecność pracownika w zakładzie pracy będzie niezbędna,
• powrót pracownika jest niezbędny dla zapewnienia prawidłowego toku pracy z powodu posiadanych przez niego kwalifikacji, i nie jest możliwe zastąpienie go przez innego pracownika.

Decyzja pracodawcy o odwołaniu pracownika z urlopu musi być więc konkretnie uzasadniona. Ponadto musi on zwrócić wszelki koszty, które pracownik poniósł w związku z odwołaniem go z urlopu. Ocena tego czy występujące okoliczności są dostateczne do podjęcia tego kroku należy do pracodawcy, a o swojej decyzji powinien on zawiadomić pracownika bezpośrednio, wyznaczając mu jednocześnie termin do stawienia się w pracy. Termin ten powinien być realny, tzn. uwzględniać miejsce pobytu pracownika, połączenia komunikacyjne, dostępne środki transportu oraz inne czynniki, które wpływają na jego dotarcie do miejsca pracy. Pracownik ma obowiązek stawić się w takiej sytuacji w zakładzie pracy, bez względu na to, czy w jego ocenie występujące okoliczności są dostateczne do odwołania go z urlopu. Niewywiązanie się z tego obowiązku stanowi poważne naruszenie obowiązków pracowniczych.

Jeśli przerwanie wypoczynku nie było wystarczająco uzasadnione, a pracodawca odwołał pracownika z urlopu z naruszeniem określających to przepisów, wtedy pracownikowi przysługuje względem pracodawcy roszczenie odszkodowawcze w granicach poniesionej szkody.
Jeśli natomiast przerwanie urlopu było uzasadnione, po powrocie do pracy pracownik powinien uzgodnić wraz z pracodawcą termin wykorzystania pozostałej części urlopu, przy czym wybór tego terminu jest dowolny, o ile wyrażą na niego zgodę obie strony.