Obszar ograniczonego użytkowania
zolnierek/bigstockphoto.com
Obszar ograniczonego użytkowania jest to wyznaczony na podstawie przepisów prawnych teren, na który oddziałuje okoliczny zakład lub obiekt. Właściciel tego terenu może domagać się wypłaty odszykowania z tego tytułu.
Obszary ograniczonego użytkowania wyznacza się w sytuacji, gdy mimo zastosowania środków ochronnych, instalacje umieszczone w obiekcie nadal są uciążliwe dla środowiska naturalnego lub oddziałują na sąsiednią działkę, tym samym stanowiąc dla jej właściciela uciążliwość. Definicja i zasady tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania określone są w ustawie Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z nią obszar taki może być wyznaczony na podstawie:
- wyniku przeglądu ekologicznego,
- wyniku oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
- wniosków z analizy porealizacyjnej.
Obszar taki może być stworzony dla następujących przedsięwzięć:
- oczyszczalni ścieków,
- składowiska odpadów komunalnych i kompostowni,
- tras komunikacyjnych,
- lotniska,
- linii i stacji elektroenergetycznej,
- instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej.
Obszar ograniczonego użytkowania tworzy się na podstawie uchwały. Może ją podjąć sejmik województwa dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, lub w przypadku zakładów lub innych obiektów, w których eksploatowana jest instalacja kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, lub rada powiatu w przypadku pozostałych zakładów lub innych obiektów.
W przypadku uchwalenia OOU pojawiają się pewne ograniczenia związane z nieruchomością. Są one odmienne i określane w każdej uchwale, jednak najczęściej polegają na zakazie przeznaczania terenów sąsiadujących pod budowę szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz pod strefy ochronne uzdrowisk. Zakazuje się także budowy domów jednorodzinnych, lub zmiany funkcji już istniejących budynków. W nowych budynkach nakazuje się natomiast zapewnić odpowiednią izolację akustyczną ścian i okien.
Właściciel nieruchomości, dla którego uchwalenie obszaru ograniczonego użytkowania wiąże się z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, lub z jej części, zgodnym z dotychczasowym przeznaczeniem, lub jeśli korzystanie z niej stało się dla niego niemożliwe, może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części. Może również żądać odszkodowania za poniesioną szkodę, w tym także za zmniejszenie wartości nieruchomości. Czas na wystąpienie z takimi roszczeniami wynosi 2 lata od dnia wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości. Roszczenia te przysługują również użytkownikowi wieczystemu oraz osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości.
Kwestie związane z rozstrzyganiem sporów w tym zakresie należą do właściwości sądów powszechnym. Właściwym do wypłaty odszkodowania będzie natomiast w takim wypadku podmiot, którego działalność spowodowała ograniczenie w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania.