Prawo konstytucyjne

Prawo konstytucyjne, inaczej prawo państwowe, zawiera normy prawne regulujące ustrojowe zasady funkcjonowania państwa, treść praw człowieka i obywatela oraz w jaki sposób są one zagwarantowane. Oprócz tego zawiera informację, w jaki sposób prawo jest tworzone, jak wygląda jego hierarchiczność, a także opisuje zależności pomiędzy różnymi organami państwowymi i ich kompetencje.

Konstytucja jest tym aktem prawnym, który określa ustrój panujący w państwie. Wszystkie postanowienia zaś mają swoje rozwinięcie w ustawach. Konstytucja może składać się z jednego aktu prawnego lub kilku o takim samym stopniu ważności.

Wszelkie akty prawne powinny być zgodne z konstytucją, gdyż jest ona najważniejszym dokumentem w państwie. Podobnie jest z ustawami, które na podstawie hierarchii aktów prawnych również muszą być z nią zgodne. Zgodności ustaw i rozporządzeń z konstytucją pilnuje specjalnie do tego powołany Trybunał Konstytucyjny.

 
Źródłami prawa stanowionego w Polsce są takie akty normatywne, jak:

• Konstytucja,
• ratyfikowane umowy międzynarodowe,
• ustawy,
• rozporządzenia,
• akty prawa miejscowego.

Konstytucja opisuje państwo jako dobro wspólne wszystkich jego mieszkańców, ustanawiając demokrację jako ustrój polityczny, posiadający zasady sprawiedliwości społecznej. Wymienia rodzaje władz oraz zależności między nimi. Wprowadza również trójpodział władzy:

• władzę ustawodawczą (Sejm i Senat),
• sądowniczą (trybunały, sądy),
• wykonawczą (Prezydent RP i Rada Ministrów).

Określa również stosunki panujące między władzami, a obywatelami. Konstytucja daje również prawo do tworzenia partii politycznych i działania w nich, a wstęp do nich jest dobrowolny. Mówi także o jawności ich finansowania. Prawo zezwala także na tworzenie związków zawodowych i wszelkich dobrowolnych zrzeszeń i fundacji. Gwarantuje również decentralizację władzy publicznej i społeczną gospodarkę rynkową działającą na podstawie wolności działalności gospodarczej.

Konstytucja chroni prawa konstytucyjne i wolność osobistą każdego obywatela, a w jej wstępie (preambule) jasno jest określony system wartości, który wyraża.