Księgi wieczyste – nowe przepisy

Ministerstwo sprawiedliwości przygotowało projekt ustawy, która ma rozszerzyć uprawnienia notariuszy i skrócić czas oczekiwania na uzyskanie wpisu w księdze wieczystej. 4 października br. rząd przyjął ten projekt.

Nowe przepisy mają m.in. poprawić sytuację kredytobiorców. Oczekiwanie na wpis do księgi wieczystej w niektórych dużych miasta trwa kilka miesięcy, a czasami nawet rok. W tym czasie kredytobiorcy obciążani są przez banki dodatkowymi kosztami w postaci ubezpieczenia pomostowego, które musi być opłacane do czasu wpisania hipoteki w księdze wieczystej. Dzięki nowelizacji ustawy wpisy do ksiąg wieczystych będą dokonywane o wiele szybciej.

Nowelizacja ustawy o notariacie ma rozszerzyć uprawnienia notariuszy. Dotyczy to m.in. umożliwienia notariuszom dokonywania niektórych wpisów w księgach wieczystych. Obecnie wpisów w księgach wieczystych dokonują referendarze sądowi. Po wejściu w życie nowych przepisów notariusz będzie mógł zakładać nowe księgi wieczyste poprzez wyodrębnienie nieruchomości lokalowej z zabudowanej nieruchomości gruntowej w przypadku, gdy ta sprzedawana jest przez przedsiębiorcę. Będą mogli także dokonywać wpisu hipoteki obciążającej nieruchomość. Dokonywanie wpisu przez notariusza nie będzie jednak obowiązkowe – to strony transakcji decydować będą, czy notariusz ma dokonać wpisów do księgi wieczystej. Rozszerzone uprawnienia otrzymają notariusze, którzy od co najmniej 3 lat prowadzą kancelarię. Na dokonany przez notariusza wpis do księgi wieczystej będzie można złożyć skargę do sądu rejonowego.

Ustawa ma również pozwolić notariuszom na wydawanie notarialnych nakazów zapłaty. Taki nakaz będzie mógł być wydany dla roszczeń, które nie przekraczają kwoty 75 tys. zł, są bezsporne i odpowiednio udokumentowane. Aby taki nakaz zapłaty mógł zostać wydany, dochodzone roszczenie powinno mieć poparcie w urzędowym dokumencie, rachunku zaakceptowanym przez dłużnika lub wezwaniem dłużnika do zapłaty i jego pisemnym oświadczeniem, że uznaje dług.

Ministerstwo sprawiedliwości planuje również zwiększenie nadzoru nad notariatem w związku z uzyskaniem przez notariuszy nowych uprawnień. Minister sprawiedliwości będzie mógł, w określonych w ustawie przypadkach, zawiesić notariusza w wykonywaniu przez niego obowiązków. Może się to stać w sytuacji, gdy przeciwko notariuszowi prowadzone jest postępowanie o umyślne popełnienie przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstwa skarbowego. Wprowadzona ma również zostać instytucja Rzecznika Dyscyplinarnego Notariatu. Kandydatów do tej funkcji przedstawiać będzie Krajowa Rada Notarialna, a ostateczny wybór będzie należał do ministra sprawiedliwości. Zadaniem rzecznika będzie m.in. wszczynanie i prowadzenie dochodzenia dyscyplinarnego. Nowelizacja ustawy podwyższa również wiek, od którego można będzie zostać notariuszem – z 26 na 28 lat.