Akt notarialny

Otna Ydur/bigstockphoto.com

Akt notarialny jest niezwykle ważnym dokumentem, który zapewnia bezpieczeństwo obrotu prawnego, a niekiedy warunkuje ważność określonych czynności. Mianem aktu notarialnego określa się dokument urzędowy, w którym notariusz na piśmie potwierdza dokonanie określonych czynności prawnych, np. sprzedaż nieruchomości, przyjęcie darowizny, zawarcie umowy, itd.

Co zawiera akt notarialny?

Treścią aktu notarialnego są złożone wcześniej ustnie oświadczenia woli. Dokument ten składa się z pięciu części:

  • informacje podstawowe: miejsce sporządzenia aktu, datę (na żądanie strony także dokładną godzinę sporządzenia i podpisania aktu), szczegółowe dane dotyczące stron (wraz z podaniem imion rodziców i adresu zamieszkania w przypadku osób fizycznych oraz siedziby i danych reprezentantów w przypadku osób prawnych), dane dotyczące innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu, siedzibę kancelarii notarialnej oraz imię i nazwisko notariusza lub jego zastępcy sporządzającego akt notarialny oraz sposób stwierdzenia tożsamości stron;
  • treść aktu notarialnego, czyli spisane oświadczenia woli stron;
  • informacja dotycząca podatków wynikających z dokonanej czynności prawnej, opłaty skarbowej i taksy notarialnej;
  • informacja o tym, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany;
  • podpisy stron, osób biorących udział w akcie oraz sporządzającego go notariusza.

Jeżeli w treści aktu notarialnego ustanawia się prawo podlegające ujawnieniu w księdze wieczystej lub gdy dotyczy ona prawa ujawnionego w księdze wieczystej lub przeniesienia własności nieruchomości (nawet takiej, która nie posiada księgi wieczystej), akt musi zawierać także wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej. Wypis takiego aktu notarialnego notariusz przesyła w ciągu 3 dni do właściwego sądu.

Oryginał aktu notarialnego pozostaje u sporządzającego go notariusza przez 5 lat, po czym zostaje przesłany do archiwum ksiąg wieczystych odpowiedniego sądu rejonowego. Strony aktu otrzymują wypisy, które mają taka samą treść i moc jak oryginał.

Akt notarialny – kiedy jest niezbędny

Forma aktu notarialnego może z woli stron  dokumentować określone zdarzenie lub czynność prawną, ale dla niektórych czynności jest warunkiem ich ważności. Jej niezachowanie powoduje nieważność czynności z mocy ustawy. Wyłącznie w formie aktu notarialnego można dokonać:

  • przeniesienia własności nieruchomości
  • przeniesienia prawa użytkowania wieczystego
  • zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
  • podziału spadku, w skład którego wchodzi nieruchomość
  • zawarcia umowy spółki z o.o., spółki partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej.
Kto może spisać akt notarialny?

Zasadniczo akt notarialny sporządzany jest przez notariusza lub zastępcę notariusza. W szczególnych wypadkach może być sporządzony przez:

  • konsula – gdy sporządzany jest za granicą, a Minister Sprawiedliwości wydał pisemne upoważnienie na wniosek Ministra Spraw Zagranicznych;
  • banki lub samorząd (w miejscowościach, w których nie ma kancelarii prawnej) – w zakresie poświadczenia podpisów na określonych dokumentach;
  • urzędy pocztowe – w zakresie protestów z powodu niezapłacenia.
Warunki ważności aktu notarialnego

Akt notarialny, by był ważny, musi być sporządzony przez uprawnioną osobę (notariusza), zgodnie z obowiązującymi przepisami, w języku polskim oraz zachowywać zasadę jedności miejsca, osób i akcji. Po odczytaniu, a przed jego podpisaniem notariusz winien upewnić się, czy jego treść zgadza się z wolą stron składających oświadczenie woli.

Po co akt notarialny?

Akt notarialny przewidziany jest obligatoryjnie dla ważności niektórych czynności prawnych, w pozostałych wypadkach sporządza się go z woli stron. Forma aktu notarialnego zwiększa bezpieczeństwo obrotu prawnego. W przypadku nieruchomości lub oświadczeń woli dotyczących ważnych i kosztownych rozporządzeń, istotne jest, by potwierdziła je osoba, która zajmuje się tym zawodowo, ma odpowiednią wiedzę o obowiązujących przepisach, może zweryfikować tożsamość stron i zobowiązana jest do działania z najwyższą starannością. Forma aktu notarialnego gwarantuje, że czynność prawna została rzeczywiście dokonana skutecznie i zgodnie z przepisami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.