Jak bronić się przed przemocą domową?
Trudno dokładnie oszacować jak duża jest w Polsce skala przemocy domowej. Bardzo często ofiary nie zgłaszają nigdzie tego, jaki koszmar przeżywają codziennie za zamkniętymi drzwiami. Dzieje się tak ze strachu przed oprawcą, ale często również z nieuzasadnionego poczucia wstydu oraz niewiedzy na temat tego, do kogo się po pomoc zwrócić. Tymczasem osoba doświadczająca przemocy domowej nie pozostaje ze swoim problemem sama, i dla swojej obrony może korzystać z szeregu środków.
Zawsze reaguj
Przede wszystkim nie należy się bać zgłoszenia sprawy na policję. Najlepiej zadzwonić po funkcjonariuszy w momencie awantury, czy bezpośrednio po jakimś zdarzeniu. Mają oni obowiązek interweniować w przypadku zgłoszeń tego rodzaju. Nie można jednak dać się łatwo zbyć, a od policjantów żądać sporządzenia notatki służbowej, która będzie podstawą do wydania Niebieskiej Karty. Ponadto ofiara przemocy ma prawo domagać się zatrzymania sprawcy na 48 godzin, lub jeśli znajduje się w stanie nietrzeźwym – umieszczenia w izbie wytrzeźwień. Jeżeli policjant odmówi zatrzymania, powinien wskazać miejsce, w jakim osoba pokrzywdzona może się zatrzymać i poczuć bezpiecznie. Dla ofiar przemocy prowadzone są specjalne schroniska i noclegownie. Nie należy się krępować z poproszeniem o transport we wskazane miejsce.
Zakaz zbliżania się
Innymi środkami ochrony są między innymi sądowy zakaz zbliżania się oraz eksmisja. Strona pokrzywdzona może wnioskować o ustanowienie zakazu zbliżania się do niej osoby, która dopuściła się aktów przemocy. Sąd może nakazać także powstrzymywanie się od przebywania sprawcy w określonych miejscach i środowiskach. Jeśli popełni on przestępstwo kolejny raz, zakaz zbliżania się do ofiary może zostać orzeczony bezterminowo.
Eksmisja
Eksmisja natomiast może zostać przeprowadzona po uprzednim złożeniu wniosku policji do prokuratury. Z takim wnioskiem policja powinna wystąpić do 24 godzin po zatrzymaniu sprawcy, w sytuacji gdy zachodzi uzasadniona obawa, że ponownie dopuści się przemocy wobec domowników, lub gdy popełnieniem czynu zabronionego wyraźnie groził. Z reguły środek ten stosuje się na okres 3 miesięcy, jednak w uzasadnionych przypadkach może on zostać wydłużony.
Niebieska Karta
Uzyskanie wspomnianej Niebieskiej Karty odbywa się poprzez złożenie odpowiedniego formularza składającego się z dwóch części:
- Pierwszą jest karta A, czyli notatka urzędowa opisująca przeprowadzoną interwencję. Karta ta zobowiązuje dzielnicowego do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w ciągu 7 dni od interwencji, oraz do odwiedzania osób pokrzywdzonych co najmniej raz w miesiącu, w celu upewnienia się, że są one bezpieczne i nic im nie zagraża. Informacje, które na tym etapie zostaną wprowadzone, nie mogą zostać wycofane z policyjnych rejestrów nawet na wniosek osoby pokrzywdzonej. Część z nich bowiem ugina się pod wpływem zastraszeń oprawcy i próbuje później całą sytuację odkręcić. A niestety pojedyncze akty przemocy domowej to raczej rzadkie przypadki, najczęściej mają one formę stałych, regularnych, długotrwałych działań ze strony sprawcy.
- Kolejną częścią niebieskiej karty jest tzw. karta B, w której zawarte są informacje o rodzajach przestępstw związanych z przemocą domową, dane instytucji zajmujących się pomocą ofiarom oraz innych organizacji, do których można zwrócić się po pomoc.
Aby mieć niezbite dowody na to, że padliśmy ofiarą przestępstwa, należy zbierać wszelką dokumentację, która to potwierdzi. Będzie nią np. obdukcja lekarska, czyli zaświadczenie wydane przez lekarza, w którym opisane są wszystkie obrażenia na ciele oraz prawdopodobna przyczyna ich powstania. Badanie takie jest darmowe. Przydadzą się także zeznania świadków, sąsiadów, rodziny itp. Zdjęcia i filmy utrwalające skutki awantury, a nawet jeśli jest to możliwe, samo zdarzenie.